درایور – Driver (راه انداز) که می توان گفت ترجمه آن در علم کامپیوتر "راه انداز نرم افزاری" است، به نرم افزاری اطلاق می شود که واسط بین سخت افزار و نرم افزار برای کنترل و مدیریت سخت افزار های رایانه ای را به شکل بهینه ای فراهم می آورد؛ درایور ها معمدولا در یک دیسک قرار اده شده و همراه دستگاه یا قطعه سخت افزاری هستند( برای مثال دیسک راه انداز پرینتر یا مادربرد). در واقع می توان گفت "یک درایور رابطه ای بین سخت افزار، نرم افزار و دیگر برنامه های کامپیوتری برای دسترسی پیدا کردن به توابع سخت افزاری قطعه یا دستگاه مورد نظر برقرار می کند، البته بدون اینکه به داشتنن اطلاعات خاص درباره جزئیات قطعات سخت افزاری نیاز داشته باشد"، یا باز هم اگر به زبانی ساده تر بخواهیم به این موضوع نگاه کنیم، "نرم افزاری که به برنامه های دیگر اجازه دسترسی به سخت افزار را می دهد" به همین دلیل برای استفاده از دستگاه های مختلف نیاز است، ابتدا درایور آن ها را نصب کنید تا برنامه های مختلف بتوانند به آن قطعه دسترسی داشته باشند و از آن استفاده کنند، برای مثال اگر شما بخواهید با استفاده از پرینتر خود تصویر و یا متنی را که در یک برنامه نوشتاری مثل Word ذخیره کرده اید را چاپ نمایید، نرم افزار word که شما با استفاده از آن متن خود را تایپ کرده اید یک دستور خاص را از درایور (راه انداز) فرا می خواند و درایور نیز بعد از آن که با استفاده از درگاه های الکترونیکی مانند USB با سخت افزار مورد نظر که در این مثال آن را پرینتر فرض می کنیم اررتباط برقرار کرد، متن مورد نظر را برای شما به چاپ می رساند و همچنین بازخوردی را برای نرم افزار اولیه (در این مثال Word) ارسال می نماید.
- در شکل بالا به ساده ترین شکل ممکن ارتباط میان درایور، نرم افزار و سخت افزار نمایش داده شده است
لازم است بدانید که زبان های برنامه نویسی درایور ها بین سطح بالا(زبان هایی برنامه نویسی که شبیه به زبان انسان هستند) و سطح پایین(شباهت کمتری به زبان انسان دارند) متغییر می باشند؛ البته نه به این معنا که زبان های سطح بالا دارای سطح بالاتری از لحاظ کارآیی و با کیفیت می باشند و کاملا برعکس هر چه زبان برنامه نویسی از زبان ماشین دورتر می شود زبان در اصطلاح سطح بالاتر می باشد، بطور مثال می توان گفت با یک برنامه در سطح بالا می توان به سادگی ارسال و دریافت اطلاعات از طریق پورت سریال یا USB را کنترل کرد و با برنامه نویسی درایور در سطح های پایین تر نیز می توان بطور خاص پورت سریال یا USB را مورد کنترل قرار داد.
برای نوشتن درایور نیاز به درکی عمیق از طرز کار سخت افزار و نرم افزار دستگاه یا قطعه سخت افزاری مورد نظر داریم، به این علت که برای نوشتن برنامه درایور نیاز به نوشتن در سطح پایین داریم دلیل این امر این است که درایور باید در محیطی بدون نقص کار کند و سیستم عامل(برای مثال ویندوز) بتواند هر گونه اشتباهی را تشخیص دهد؛ بر این اساس معمولا وظیفه ساخت و نوشتن درایور ها بر عهده مهندس های نرم افزار و یا مهندس های کامپیوتری است که در شرکت های تولید و توسعه سخت افزار فعالیت دارند، اگر بخواهیم علت انتخاب چنین افرادی را بیان کنیم باید گفت افراد نامبرده اطلاعات بیشتر و کامل تری نسبت به افرادی که در خارج از سازمان های ساخت سخت افزار هستند، دارند. علاوه بر این ساخت محیطی مطلوب برای استفاده مشتریان از سخت افزار بطور مرسوم وظیفه تولید کننده های سخت افزار است. به طور معمول درایور (Driver) دستگاه های منطقی توسط سازندگان سیستم عامل و درایور دستگاه های فیزیکی نیز توسط سازنده های سخت افزار نوشته شده و در اختیار مصرف کنندگان قرار داده می شود؛ اما در سال های اخیر بطور عمده برای سیستم عامل های متن باز (مثل لینوکس) درایور ها توسط افراد غیر، نیز نوشته می شوند، البته در چنین مواردی بسیار مهم است که تولید کنندگان سخت افزار اطلاعاتی را درباره چگونگی ارتباط سخت افزار ارائه نمایند، در نظر داشته باشید که می توان از طریق مهندسی معکوس به این اطلاعات دست پیدا کرد اما این کار می تواند بسیار مشکل و زمان بر باشد به همین خاطر معمولا از این روش برای تهیه درایور های دستگاه هایی استفاده می شود که بسیار محبوب و رایج هستند اما درایور آن ها برای یک سیستم عامل خاص منتشر نشده است و یا اینکه شرکت سازنده آن قصد ندارد تا نسخه جدیدی از برنامه راه انداز آن قطعه را برای ویندوز های جدید تر ارائه کند.
در قلب یک برنامه راه انداز، فایل های متنی Inf قرار دارند که اطلاعات لازم برای شناساندن قطعه سخت افزاری به سیستم عامل را در خود نگهداری می کنند. نام شرکت سازنده، ورژن درایور، برنامه های لازم برای استفاده از قطعه و... برخی از اطلاعاتی هستند که در یک فایل Inf قرار دارند. اگر به شیوه کار این نوع فایل ها و حتی چگونگی نوشتن آن ها علاقه مند هستید می توانید شیوه نوشتن یک فایل درایور را در لینک زیر مطالعه کنید (این متن به افراد مبتدی پیشنهاد نمی شود، پیشنیاز این مقاله آموزشی، آشنایی با مبانی برنامه نویسی است).
شیوه نصب یک درایور:
برای نصب یک درایور در ویندوز دو روش کلی وجود دارد: در روش اول شما فایل نصبی درایور مورد نظر را اجرا و مراحل نصب نرم افزار را پیش گرفته تا به پایان برسد این شیوه مزایا و معایبی دارد، از مزایای این روش می توان به سادگی نصب درایور و همچنین نصب برنامه های کمکی برای استفاده از سخت افزار اشاره کرد در مقابل، سازگار نبودن برنامه های نصب درایور با تمامی نسخه های ویندوز از بزرگ ترین معایب این روش محسوب می شود؛ در روش دوم کاربر مکانی که فایل های درایور در آن جا قرار دارند را مشخص می کند به این ترتیب ویندوز اطلاعات مورد نیاز را کسب کرده و قطعه مورد نظر را بکار می اندازد، از بزرگ ترین مزایای این روش این است که در بیشتر موارد ویندوز می تواند حتی از درایور های قدیمی برای شناسایی قطعه هم استفاده کند، به همین دلیل اگر شرکت سازنده ی یک دستگاه سخت افزاری، درایور مورد نیاز برای نصب آن دستگاه در ویندوز های جدید را منتشر نکند، براحتی می توان از درایور های قدیمی برای نصب آن استفاده کرد، از عیب های این روش این است که درایور مورد نظر حتما باید دارای فایل INF (که شامل اطلاعات لازم برای نصب درایور است) باشد، هنگام دانلود درایور از سایت آل درایور، امکان نصب آن از روش دوم ذکر شده است.
// ما در سایت آل درایور تمامی سعیمان را می کنیم تا بیشتر درایور های مورد نیاز کاربران را بصورت کاملا رایگان به همراه آموزش های لازم در سایت قرار دهیم، با این حال به دلیل حجم بالای قطعات موجود در بازار، تاکنون درایور بسیاری از قطعات و دستگاه ها در سایت قرار داده نشده اند و یا به شکل های مختلف برای نصب یک درایور با مشکل برخورد می کنند، برای برطرف کردن این دو مشکل اساسی، تیم پشتیبانی سایت آل درایور به همکاری شما عزیزان نیاز دارند، شما می توانید از طرق زیر به این تیم کمک شایانی کنید:
1- در صورت وجود نداشتن درایور مورد نظرتان در سایت، از طریق لینک زیر ما را مطلع کنید(بهتر است همراه ارسال نام قطعه، شناسه سخت افزاری آن را هم ارسال کنید تا در مدت زمان کمتری درایور در سایت قرار داده شود -آموزش بدست آوردن شناسه سخت افزاری- )
درخواست درایور
2- اگر درایوری را از سایت آل درایور دانلود و نصب کردید، نتیجه نصب آن (موفق به نصب شده اید یا خیر) را از طریق لینکی که در زیر لینک دانلود هر درایور قرار دارد به اطلاع ما برسانید تا در کوتاه ترین زمان ممکن رسیدگی شود( در شکل زیر مکان قرار گیری این لینک مشخص شده است)
// تیم پشتیبانی آل درایور