یکی دیگه از قطعات پاور، مقاومت NTC هست که از نظر ظاهری شبیه خازن عدسی بزرگ هست اما روی برد یا روی خود NTC نوشته NTC و وظیفش اینه که جریان برق رو از خودش عبور میده اما وقتی دما بالا میره مقاومتش کاهش پیدا می کنه و جریان بیشتری ازش عبور می کنه اما وقتی دما کاهش پیدا کنه جریان کمتری عبور می کنه. این نوع مقاومت ها خیلی کم پیش میاد بسوزن به همین خاطر فقط برای افزایش آگاهیتون روش تستش اینطوریه که مقاومت NTC رو از مدار خارج کنید و بعد دو پایه اونو به پراب های مواتی متر وصل کنید و روی رنج مقاومت قرارش بدید، حالا باید یه مقدار مشخص از مقاومت رو نشون بده، حالا در همون حالت به مقاومت گرما بدید، مثلا با فندک گرمش کنید، در این حالت مقدار مقاومت باید کم بشه. این مقاومت بصورت سری در مدار قرار میگیره.
در شکل زیر، یه نمونه از مقاومت NTC مشخص شده.
ِیکی دیگه از بخش های پاور، بخش ترانسفورماتور های کاهنده هستن. 3 تا ترانسفورماتور کوچیک در مدار قرار دارن که دقیقا بین دو بخش گرم و سرد پاور هستن، این ترانس ها جریان متناوب خروجی از ماسفت ها رو میگرن و به 12، 5 و 3 ولت لازم برای خروجی تبدیل می کنن. یعنی برق ورودی بعد از اینکه از دیود ها و خازن ها گذشتن وارد ماسفت ها میشه تا فرکانسش به حدود 400 هرتز برسه که برای راه اندازی ترانس ها مناسبه. این ترانس ها خیلی کم پیش میاد که بسوزن، اما اگر بسوزن یا بوی خیلی بدی میدن یا صدا تولید می کنن، یا سیاه میشن، اما حالتی هم پیش میاد که میسوزن اما مشکل ظاهری ندارن که در اون صورت برای تست باید از مدار خارجشون کنید و با اسیلوسکوپ امتحانشون کنید( البته پایه های ورودی باید به هم راه بدن درضمن تمام پایه های ورودی به هیچ عنوان نباید به هیچکدام از پایه های خروجی راه بدن ).
در شکل زیر 3 تا ترانسفورماتور کاهنده پاور مشخص شدن
بخش دیگه ای هم که تو پاور هست و از اهمیت ویژه ای هم برخورداره، بخش آی سی هاست، دو تا آی سی در مدار وجود داره، اولین آی سی یک جریان متناوب ایجاد میکنه که پس از یکسوسازی و تقویت با استفاده از اون ماسفت های بخش گرم یا ابتدایی پاور راه اندازی میشن. معمولا از آی سی TL494، SG6105، TL484 یا مدل های مشابه برای اینکار استفاده میشه. اگه ولتاژی وارد پایه های ماسفت ها نشه مشکل می تونه از دیود، خازن بین ماسفت ها و اون آی سی و یا حتی خود آی سی باشه. درضمن اگه سیم های سبز و مشکی رو اتصال میدید اما پاور روشن نمیشه اما هیت سینک اولی بعد از یه مدتی گرم میشه، به احتمال زیاد آی سی مشکلی نداره.
آی سی دوم، کار مقایسه رو انجام میده یعنی برق ورودی شهر رو با برق خروجی از پاور مقایسه می کنه و اگه اختلافشون درست نباشه و یا اینکه در خروجی اتصالی بوجود بیاد، این آی سی، پاور رو خاموش میکنه، معمولا از آی سی LM339 یا مشابه آن برای این بخش استفاده میشه.
دو تا آی سی، تو شکل زیر مشخص شدن
یکی دیگه از قطعات پاور، اپتوکوپلر است که کارش اینه که دو بخش را بدون اتصال فیزیکی به هم متصل کنه، در واقع مثه یه رله عمل می کنه اما روش کار متفاوته. اپتوکوپلر از دو قطعه ساخته میشه، دیود LED و ترانزیستور NPN، وقتی جریان به دو پایه ی LED میرسه، روشن میشه حالا که نور به ترانزیستور میرسه، ترانزیستور هم جریان رو عبور میده.
شکل زیر نشون میده ساختار اپتوکوپلر چجوریه. وقتی دیود روشن بشه، جریان بین پایه های 3و4 برقرار میشه.
بهترین راه و ساده ترین راه برای تست این قطعه، ساخت مدار ساده و ابتدایی زیره.
تو شکل بالا، مقاومت های R1 و R3 و R4 همگی 330 اهم
مقاومت R2 مقدارش 1 کیلو اهم
دیود D1 باید 1N4001NP باشه، البته اگه مدل مشابه هم استفاده کنید هیچ مشکلی پیش نمیاد مثلا می تونید 1N4007 استفاده کنید
ترانزیستور Q1 هم 2N3904 NPN هست امام میتونید از مدل های مشابه استفاده کنید
دیود های LED هم هرجور که دلتون خواست انتخاب کنید
یه پایه آی سی واسه نگه داشتن اپتوکوپلر لازمه که تعداد پایه هاش نباید کمتر از 4 تا باشه، بیشتر بود مشکلی نیست، از بقیه پایه ها استفاده نمی کنیم
فرم کلی مدار بصورت زیر درمیاد
روش کار مدار اینطوریه که شما باید اپتوکوپلر رو روی پایه آی سی قرار بدید به شکلی که پایه شماره 1 آن که معمولا با یه داره ریز روی اپتوکوپلر مشخص میشه به سمت کلید تست ( SW2 ) باشه یعنی روبه پایین باشه، یه برق 9 ولت به ورودی مدار وصل کنید( با رعایت + و - )، بعد کلید ورودی ( SW1 ) رو روی وضعیت روشن قرار بدید در اینصورت باید LED سبز روش بمونه، حالا کلید تست ( SW2 ) رو فشار بدید، اگر اپتوکوپلر سالم باشه، دیود قرمز روشن میشه اما اگه خراب باشه روشن نمیشه.
- امروز هم واستون یه فیلم آموزشی با زبان فارسی رو گذاشتم که می تونه مفید باشه. تو این فیلم آموزشی قطعات مختلف با شیوه تست برخی از اون ها و چند روش عیب یابی هم گفته میشه. این فیلم خیلی کامله و زمانش بیشتر از یک ساعته به همین دلیل برای کاهش حجمش مجبور شدم اندازه تصویر رو کوچیک کنم تا حجمش به 42 مگابایت برسه. اگه از ویندوز 8 استفاده می کنید بهتره واسه پخش فیلم از جت آدیو و یا مدیا پلیر کلاسیک استفاده کنید(چون ممکنه با مدیاپلیر ویندوز صدا نداشته باشه). این فیلم رو هم میتونید دانلود کنید و هم بصورت آنلاین تماشا کنید.
لینک دانلود فیلم آموزش تعمیر پاور با زبان فارسی
// تماشای آنلاین فیلم تعمیر پاور
بخش اول
بخش دوم
لینک فیلم ها در آپارات:
https://aparat.com/v/0zbVB
https://aparat.com/v/TrGef
https://aparat.com/v/0zbVB
https://aparat.com/v/TrGef
// یکی از مشکلاتی که خیلی از افراد در موردش سوال می کنند مربوط به صدای سوت مانندی هست که بعضی از پاور ها ایجاد می کنند، این مشکل در 90 درصد موارد مربوط به نشتی خازن هاست. بعضی از خازن ها با اینکه از نظر شکل ظاهری سالم بنظر می رسند اما نشتی دارن و با از خودشون صدای سوت مانند ایجاد می کنند پس بهتره برای رفع این مشکل پاور رو باز کرده و روشن کنید و بررسی کنید و خازنی که صدا رو ایجاد میکنه رو عوض کنید تا مشکل برطرف بشه.
// یکی از سوالاتی که برای خیلی از کاربران پیش میاد اینه که وصل کردن 4 پین اضافی کنار کابل 20 پین الزامیه یا نه؟ معمولا مادربرد ها رو طوری طرحی میکنن که جریان دریافتی رو تقسیم کنن تا جریان بهتر پخش بشه به همین دلیل بجای استفاده از سوکت های 20 پین از 24 پین استفاده می کنند و اگه به شکل زیر هم توجه کنید میبینید که تمام ولتاژ های پاور یعنی 12، 5 و 3.3 به همراه کابل مشکی تو این سوکت وجود دارن بنابراین ولتاژ ها بصورت جداگانه هم وارد مادربرد میشن. وصل نکردن 4 پین اضافی مشکلی برای مادربرد پیش نمیاره و مادربرد بدون اون هم تصویر میده. شخصا یک سری آزمایش عملی روی چند مادربرد انجام دادم و مادربرد های 24 پین رو با 20 پین روشن کردم. هیچ کدومشون تو فشار های متفاوت با مشکلی روبرو نشدن حتی در دراز مدت (3-4 سال) هم مشکلی پیش نمیاد اما گفته میشه که وصل نکردن این 4 پین اضافی راندمان مادربرد رو پایین میاره و باعث میشه مادربرد در فشار کاری بالا ریست بشه.
// افزایش ولتاژ استندبای (5VSB) یا همون سیم بنفش یکی دیگه از مشکلات رایجه که خیلی از دوستان تو بخش نظرات در موردش سوال میپرسن، برای رفع این مشکل کافیه که خازن های 4.7 میکرو فاراد یا 10 میکرو فارادی که معمولا هم 50 ولت و نزدیک سیم بنفش و تو بخش اول پاور (بخش گرم) هستن رو حتی اگه از نظر ظاهری سالمن تعویض کنید
بزودی مطلب بیشتری به این بخش اضافه خواهد شد
